Fyrir komandi kosningar til borgarstjórnar, í ljósi staðstetningu Háskóla Íslands, leggur Stúdentaráð einna helst áherslu á húsnæðismál, samgöngumál og skipulagsmál. Þó mun pallborð Stúdentaráðs þann 4. maí næstkomandi taka mið af fleiri samfélagslegum þáttum og hagsmunamálum sem snúa m.a. að fjölskyldumálum, jafnréttismálum, umhverfismálum, heilbrigðismálum og atvinnumálum. Það er sameiginlegt hagsmunamál allra hlutaðeigandi að skapa gott og öflugt samfélag á háskólasvæðinu með það að markmiði að auka lífsgæði fólks. Háskólasvæðið á að vera sjálfbært og þannig einkennast af tryggum grunnþjónustukjarna, grænum tengingum, stúdentagörðum og aukinni vellíðan.
Húsnæðismál
Húsnæðismálin eru einn stærsti málaflokkur í hagsmunabaráttu stúdenta enda er húsnæðisöryggi meðan á námi stendur grundvallaratriði. Uppbyggingin háskólasvæðisins er þegar í góðum farveg og miðar að þéttara skipulagi með áherslu á sameiningu háskólastarfseminnar, aukið húsnæði og framboð á þjónustu og grænar samgöngur. Vegna þessa var ákveðið að ráða inn verkefnastjóra til að afla upplýsinga og gagna um réttindi stúdenta á húsnæðismarkaði.
Því var gert skil í útgefinni skýrslu.
Inntök skýrslunnar eru greining og samanburður á almenna leigumarkaðinum og stúdentagörðum, greining á húsnæðisbyrði stúdenta og rétt þeirra til opinbers húsnæðisstuðnings á vegum bæði ríkisins og sveitarfélaga með hliðsjón af viðbótarláni Menntasjóðs námsmanna vegna húsnæðiskostnaðar. Í skýrslunni fylgja einnig tillögur að úrbótum í málaflokknum sem Stúdentaráð fer fram á að teknar séu til skoðunar, en þær eru eftirfarandi eftir köflum:
- Stúdentagarðar
- Fleiri lóðir undir stúdentagarða
- Stapi við Hringbraut verði gerður að stúdentagörðum
- Fleiri sveitarfélög komi að uppbyggingu stúdentagarða
- Húsnæðisbætur
- Undanþágur fyrir stúdenta á reglum um almennar húsnæðisbætur gildi óháð því hvort leigt sé á stúdentagörðum eða á almennum leigumarkaði.
- Reglur um sérstakar húsnæðisbætur séu samhæfðar milli sveitarfélaga.
- Undanþága á sérstökum húsnæðisstuðningi fyrir námsmenn vegna staðsetningu húsnæðis eigi ekki aðeins við um námsmenn undir 18 ára.
- Menntasjóður námsmanna
- Viðbótarlán vegna húsnæðis hækki að lágmarki í takt við vísitölu leiguverðs.
- Viðbótarlán vegna húsnæðis taki mið af leigu á almennum markaði.
- Hækkun grunnframfærslu til að húsnæðiskostnaður sé ekki íþyngjandi.
- Fallið verði frá kröfu um þinglýsingu leigusamninga.
Skipulagsmál
Stúdentaráð hefur lagt ríka áherslu á að stefnan skuli vera sett á að byggja upp kjarna með allri grunnþjónustu í Vatnsmýrinni sem skuli þjónusta stúdenta, starfsfólk og nærliggjandi svæði. Með þjónustukjarna er átt við lágvöruverðsverslun, heilsugæslu, apótek og annars konar tilfallandi þjónustu sem stuðlar að sjálfbærra samfélagi. Stúdentar, Háskóli Íslands og Félagsstofnun stúdenta ásamt samstarfsaðilum utan skólans á borð við Reykjavíkurborg verða að taka höndum saman þannig að þessi framtíðarsýn geti orðið að veruleika.
Nú þegar eru áform um lágvöruverðsverslun á háskólasvæðið komnar langt á leið. Upphafleg áform voru að fá inn verslun í Grósku sem því miður gekk ekki eftir og því tóku Stúdentaráð og Félagsstofnun stúdenta höndum saman og könnuðu bæði rými á stúdentagarðasvæðinu og í kring. Vinna fór af stað af krafti sumarið 2021 og var hugmynd um stækkun verslunarrýmis að Eggertsgötu 24 farsælust, en þar er þegar lítil verslun. Áætlað að framkvæmdir geti hafist seinni hluta ársins 2022 og er ánægjulegt að báðir aðilar hafa hlotið stuðning Háskóla Íslands í þessum efnum. Um er að ræða stóran liður í þróun og uppbyggingu svæðisins, sem rímar vel við áherslur stúdentahreyfingarinnar og stefnu Háskólans varðandi heildstæða sýn á skipulag háskólasvæðisins.
Stúdentaráð ályktaði einnig um þörf á sérstakri heilbrigðismóttöku eða heilsugæslu fyrir háskólanemendur árið 2020. Til stuðnings vísaði ráðið í rannsókn frá árinu 2011 unnin innan Heilbrigðisvísindasviðs við Háskóla Íslands, sem gaf til kynna að stúdentar hefðu mikla þörf fyrir þjónustu sem þessari. Meirihluti svarenda sagðist bíða með að leita eftir heilbrigðisþjónustu helst vegna kostnaðar og einnig sögðust þeir viljugri til að leita á móttöku þar sem þjónustan væri veitt af stúdentum undir handleiðslu. Þess má geta að ýmis geðheilbrigðisúrræði í Háskóla Íslands eru einmitt af þeim toga, t.a.m. sálfræðiráðgjöf sálfræðinema og tilvonandi félagsráðgjöf félagsráðgjafarnema.
Stúdentaráð heldur þessum áherslum að sjálfsögðu til streitu og hefur ályktað um málið að nýju, í tilefni sveitarstjórnarkosninga. Óskar ráðið eftir því að fá viðbrögð frambjóðenda við að sérstakri heilbrigðismóttöku fyrir háskólanema sé komið fyrir á háskólasvæðinu sem og hvernig flokkarnir gætu haft aðkomu að þeirra framkvæmd. Ályktunin sendist einnig á háskóla-, iðnaðar og nýsköpunarráðuneytið og heilbrigðisráðuneytið, þar sem ríkisstjórnarskipti hafa orðið frá því að ráðið ályktaði um málið fyrst. Þá hefur ályktunin einnig verið send á rektor Háskóla Íslands.
Samgöngumál
Í fyrirhuguðu skipulagi Borgarlínu er gert ráð fyrir að hún nái inn í Vatnsmýrina og að við Háskóla Íslands séu biðstöðvar. Með tilkomu hennar stækkar svæðið sem nýtt getur verið undir starfsemi háskólans, fleiri stúdentaíbúðir og annars konar þjónustu, sem teygist jafnvel út í nágrannasveitafélög Reykjavíkur. Skipulag, þjónusta og samgöngur til og frá Vatnsmýrinni hljóta að spila lykilhlutverk í framtíð höfuðborgarsvæðisins þar sem háskólasvæðið er og verður þungamiðja stofnleiða. Það er mikilvægt að almenningssamgöngur og vistvænir samgöngukostir séu efldir þannig að það sé raunhæft fyrir fólk að ferðast með umhverfisvænum hætti og á skilvirkan máta án óþarfa kostnaðar fyrir umhverfið.
Í þessu samhengi leggur Stúdentaráð áherslu á að stúdentum og starfsfólki Háskóla Íslands sé tryggt samgöngukort á hagstæðu verði, líkt og Stúdentaráð hefur þegar talað um sem U-passa og Háskólinn tekið mið af. Um er að ræða passa að fyrirmynd U-pass sem þekkist erlendis og veitir aðgang að fjölmörgum samgöngukostum. Eins og nafnið gefur til kynna er markmiðið að draga úr bílaumferð og efla umhverfisvænni ferðamáta, sem er brýn nauðsyn vegna þess að fyrirséð er að mikill vöxtur verði í umferð í Vatnsmýrinni ef ekki er gripið til sameiginlegra aðgerða þeirra hagaðila sem koma að Vatnsmýrinni og samliggjandi svæði. Áform eru um gjaldskyldu á lóðir Háskóla Íslands til að sporna gegn vexti í umferð og stuðla að breyttum ferðavenjum. Það er fagnaðarefni að Háskóli Íslands hætti að borga undir óumhverfisvæna fararmáta og byrji að greiða með umhverfisvænum samgöngum í staðinn. Því hefur Stúdentaráð farið fram á að framtíð samgöngu- og bílastæðamála á Vatnsmýrarsvæðinu að vera til umfjöllunar og greiningar áfram.
Strætó er hlutaðeigandi að breyttum ferðavenjum og er þjónustufyrirtæki í eigu almennings sem að eigin sögn byggir á áreiðanleika. Þjónustan er sérstaklega mikilvæg fyrir ungt fólk á grundvelli umhverfis-, öryggis-, menningar- og jafnréttissjónarmiða. Með tilliti til ofangreinds er undirstrikuð krafa Stúdentaráðs um að þjónusta næturstrætó sé komið á fót aftur og að sveitarfélög grípi inn í þær aðstæður sem hafa orðið, en það er t.a.m. skýr stefna borgaryfirvalda Reykjavíkur að draga úr bílaumferð vegna yfirvofandi loftslagshamfara. Stúdentaráð gat skilið að rekstrargrundvöllurinn fyrir þjónustunni væri erfiður m.a. vegna áhrifa faraldursins, en þykir virkilega leitt að þjónustan skuli vera skert enn frekar. Þjónustuna þarf aftur á móti að efla þannig að hún nýtist sem best og sem breiðasta hóp íbúa höfuðborgarsvæðisins og þar með sé einnig stuðlað að umhverfisvænni borg.
Fleiri samgöngumátar verða að fylgja breytingum á háskólasvæðinu og ber þar helst að nefna örfræðilausnir, einna helst í ljósi þess að framþróun á svæðinu kallar á fleiri græn svæði og færri bílastæði auk tilheyrandi bílastæðagjalda. Yfirbyggð hjólaskýli og góð aðstaða fyrir þau sem kjósa að ferðast milli staða hjólandi eða gangandi verður að vera til staðar í húsakynnum skólans, ásamt deilihjóla og rafhlaupahjólalausnum.
